Waarom smaakt mijn koffie zo bitter?

bittere koffie

In 5 stappen van je bittere koffie af.

Last van bittere koffie? Of je nu handmatig zet, een espresso drinkt of een volautomaat gebruikt: bittere koffie komt vaak door een verkeerde instelling, slechte bonen of vieze apparatuur. Met deze 5 tips maak je van elke kop een smaakvolle ervaring! 

Ken je dat? Je neemt een slok van je koffie en je koffie smaakt bitter. Zo bitter, dat alleen een paar flinke scheppen suiker of melk dit kunnen neutraliseren. 

Daarnaast heb je achteraf ook nog eens een liter water nodig om deze smaak weg te spoelen. Oké, koffie is er om je een opkikker te geven, maar dit moet toch juist genieten zijn?

Is jouw koffie bitter of smaakt je koffie opeens bitter? Dan leren wij je hoe je dit kunt herkennen en simpel en snel kunt verhelpen.

Ben je visueel ingesteld? Bekijk dan onderaan de blog het filmpje waarin uitgelegd wordt waarom koffie bitter smaakt. Dit filmpje is wel in het Engels.

Oorzaken van bittere koffie

Dit is waarom je koffie bitter smaakt

Bittere koffie is gewoon koffie die volledig uit balans is.

Dit kan komen door:

  • de kwaliteit of temperatuur van het water  waar je je koffie mee zet.
  • Een vies apparaat.
  • Koffiebonen van slechte kwaliteit, die vaak ook nog eens te donker gebrand zijn.
  • Of overextractie, we leggen je straks uit wat dat betekent.

Helaas weten een heleboel mensen niet dat je best makkelijk van je bittere koffie kunt afkomen.

Velen nemen daarom elke dag genoegen met een kopje bittere koffie (en misschien onnodig veel suiker en melk) om de smaak te neutraliseren.

Na het lezen van deze blog kan ook jij een lekkere bak koffie zetten die niet te bitter is, maar juist zacht, subtiel en licht zoet. Zo wordt je dag vanzelf beter!

Lees ook: Alle koffiesoorten uitgelegd

Koffie met melk

Waterkwaliteit en temperatuur

(Te) heet water zorgt voor bittere koffie

Zet je handmatig koffie met bijvoorbeeld een Chemex of V60, en laat je het water volledig koken voordat je het opgiet?

Dan is er een grote kans dat je de koffie aan het verbranden bent en je koffie een bittere smaak krijgt.

De koffie wordt simpelweg te heet en ontstaan er ongewenste smaken. Een aanbevolen temperatuur van het water is tussen de 92 en 96 graden.

Ben je een echte espresso drinker en drink je regelmatig bittere koffie? Kijk dan eens naar de temperatuur waarop je machine staat ingesteld.

Staat deze aan de hoge kant, zet hem dan wat lager en proef het verschil. Niet alle espressomachines kunnen op temperatuur afgesteld worden.

In dat geval is een goede tip om voor dat je de piston in de machine plaatst eerst wat water ‘flushed’ zodat het heetste water weg is.

Leestip: Zet een espresso als een echte barista.

Ook je (volautomatische) bonenmachine kun je eenvoudig aanpassen zodat je optimale controle op de kwaliteit van jouw kop koffie krijgt.

Dus als je de volgende keer denkt; "Hey, mijn koffie smaakt bitter", check dan gelijk je water temperatuur tijdens het zetten.

De bittere smaak is in dit geval dus eigenlijk gewoon de smaak van verbrande koffie.

Je kunt dit vergelijken met je avondeten; als je dit op te hoog vuur bakt, kan je eigenlijk niet de supermarkt de schuld geven van die vervelende smaken :-)

Simpele tip: Als het water is gekookt, laat deze dan een of twee minuutjes afkoelen voordat je de koffie opgiet. Geloof mij, je merkt gelijk verschil! 

Vieze apparatuur zorgt voor bittere koffie

Een koffiezetapparaat is om koffie mee te zetten, 'tuurlijk. Maar dit apparaat moet je ook goed onderhouden en regelmatig schoonmaken om iedere dag weer die lekkere kop koffie op tafel te kunnen zetten.

Net als elk apparaat in de keuken zorgt schoonmaken voor een betere kwaliteit van je eindproduct.

Op het gebied van koffie geldt dit helaas niet alleen voor die professionele horeca-apparaten, maar ook voor je snelfiltermachine thuis…

Door restjes koffie die op den duur overal achterblijven, krijg je ongewenste smaken die kunnen resulteren in een kop bittere koffie.

Mocht je je nu afvragen wanneer jij dit voor het laatst hebt gedaan, maak dan gelijk je machine schoon! Dit is erg makkelijk en hoeft absoluut niet duur te zijn...

Op internet vind je vaak handige tips als je gericht zoekt op de schoonmaak-routine van jouw type koffiezetapparaat. 

Lees hier bijvoorbeeld hoe je een Sage espressomachine reinigt.

Slechte kwaliteit koffiebonen

Natuurlijk begint een gebalanceerde kop koffie met een goede kwaliteit koffieboon. Goede koffiebonen zijn met zorg geproduceerd, geplukt en verpakt.

Vervolgens is het de taak van de koffiebrander om de beste smaken in de koffiebonen naar voren te laten komen, en de boon o.a. niet te donker te branden.

Daarnaast is het erg belangrijk dat de koffiebonen vers gebrand zijn.

Zoek dus een koffiebrander die de smaken benadrukt waar jij van houdt (smaken verschillen ten slotte) en één die niet met voorraden werkt en altijd op bestelling brandt.

Is je koffie bitter, dan is de kans groot dat de bonen niet vers, te donker gebrand of van ondermaatse kwaliteit zijn.

Door het drinken van Specialty Coffee verklein je de kans ook nog eens aanzienlijk op bittere koffie.

Specialty Coffee branderijen gebruiken vaak 100% arabica koffiebonen en branden deze niet te donker om de unieke smaken van de koffie te highlighten.

Dit zijn juist niet de bittere smaken. 

Arabica vs. Robusta koffiebonen

Robusta koffiebonen zorgen voor bittere koffie

Je hebt vast wel eens gehoord van 100% Arabica of juist Robusta koffiebonen. Veel koffies die je in de supermarkt koopt bestaan voor een groot deel uit Robusta koffiebonen. Deze bonen groeien lager dan de Arabica koffiebonen. Lager worden de (Robusta) koffiebonen meer blootgesteld aan bacteriën en andere bedreigingen. Daarom bevat de koffieboon meer cafeïne (wat voor de bittere smaak in koffie zorgt) om beter bestand te zijn tegen deze natuurlijke vijanden. 

Kies daarom altijd voor 100% Arabica koffiebonen om (bijna) zeker te zijn dat je geen bittere koffie koopt.

Lees ook: Welke soorten koffiebonen zijn er?

Bekijk ons assortiment van 100% Arabica koffiebonen.

Overextractie zorgt voor bittere koffie

Ook deze reden van bittere koffie is een gemakkelijke om achter te komen, mits je de koffie zelf maalt per koffiemoment

Experimenteer met verschillende standen op je koffiemolen om te zien of dit iets uitmaakt voor je smaak.

Over het algemeen geldt dat hoe fijner de koffie gemalen is, hoe groter de kans op bittere koffie - maar dit is uiteraard helemaal afhankelijk van de zetmethode en de branding van de koffiebonen.

Maalgraad koffiebonen

Espresso machine afstelling

Heb je thuis een espressomachine om koffie mee te zetten? Dan zijn de bovengenoemde redenen van nog groter belang.

Aangezien een espresso onder grote druk gezet wordt komen alle smaken nog beter naar voren. Mensen hebben vaak ook het idee dat een espresso bitter is en hoort te zijn.

Maar dit is absoluut niet waar, er gaat niets boven een zoete, notige en soms frisse espresso. In een bittere espresso proef je eigenlijk nog beter dat je machine vies, de kwaliteit van je koffiebonen te laag of je maling te fijn is.

Lees hier hoe je in 6 eenvoudige stappen een espresso zet.

In 5 stappen van je bittere koffie af

De meest constructieve manier om de bittere koffie of espresso uit je huis te verbannen is stap voor stap te kijken naar de verschillende variabelen.

Stap1:

Nog nooit je machine schoongemaakt? Begin hier dan mee.

Stap 2:

Bestel een zak mooie verse koffiebonen. 

Stap 3:

Verhit het water tot een graad of 95 en evalueer het resultaat.

Nog steeds bittere koffie?

Stap 4:

Kijk dan naar de maling van de koffie. Probeer de koffie grover te malen en test het resultaat. En stel net zolang af totdat je koffie eerder zoet dan bitter smaakt. 

Stap 5:

Voor gebruikers van een espressomachine. Check of je een geschikt recept voor je espresso bereiding gebruikt.

Is je koffie kwaliteit verbeterd? Laat ons weten of je koffie niet meer bitter smaakt door middel van bovengenoemde tips! Of heb je nog andere tips aan ons?

FAQ: Veelgestelde vragen over bittere koffie

V: Waarom smaakt mijn koffie bitter?
A: Bittere koffie ontstaat meestal door overextractie, te hoge watertemperatuur, slechte kwaliteit koffiebonen, of een vies koffiezetapparaat. Door deze factoren aan te pakken, kun je de bittere smaak eenvoudig verminderen.


V: Wat is de beste watertemperatuur om koffie te zetten?
A: De ideale watertemperatuur voor koffie ligt tussen de 92 en 96 graden Celsius. Dit voorkomt dat de koffie verbrandt en bitter smaakt. Laat kokend water een minuut afkoelen voordat je het gebruikt.


V: Hoe voorkom ik overextractie bij het koffiezetten?
A: Overextractie kun je voorkomen door de juiste maalgraad te gebruiken voor je zetmethode. Grover malen zorgt vaak voor een minder bittere smaak. Experimenteer met verschillende instellingen totdat de smaak in balans is.


V: Hoe vaak moet ik mijn koffiezetapparaat schoonmaken?
A: Je koffiezetapparaat moet je minimaal eens per maand grondig reinigen, afhankelijk van het gebruik. Regelmatig schoonmaken voorkomt ophoping van koffieresten die de smaak bitter kunnen maken.


V: Zijn Arabica bonen minder bitter dan Robusta bonen?
A: Ja, Arabica bonen bevatten minder cafeïne en hebben een mildere smaak dan Robusta bonen, die vaak bitterder en scherper smaken. Kies voor 100% Arabica bonen om de kans op bittere koffie te verkleinen.


V: Kan ik bittere koffie redden zonder een nieuwe kop te zetten?
A: Als je koffie bitter smaakt, kun je de smaak verzachten door een klein beetje extra water toe te voegen. Dit verdunt de bittere smaken, maar het beste is om de oorzaak aan te pakken bij een volgende zetbeurt.


V: Hoe stel ik mijn espressomachine goed af voor minder bittere koffie?
A: Zorg dat de temperatuur van je machine rond de 92 graden Celsius ligt en gebruik de juiste maling. Spoel heet water door de machine voordat je een shot zet om verbrande smaken te voorkomen.


V: Wat zijn Specialty Coffee bonen?
A: Specialty Coffee bonen zijn koffiebonen van hoge kwaliteit die met zorg zijn geteeld en gebrand. Ze worden meestal lichter gebrand om de natuurlijke, zoete en fruitige smaken te benadrukken, wat de kans op bitterheid verkleint.


V: Wat kan ik doen als mijn koffie bitter blijft smaken?
A: Doorloop de 5 stappen uit het artikel: maak je machine schoon, gebruik verse Arabica bonen, check je watertemperatuur, pas de maling aan, en experimenteer met je zetmethode. Zo krijg je een gebalanceerde kop koffie.

VIDEO: Why Does my Coffee Taste Bitter, Sour or Burnt? (Engels)

Conclusie

Als er 1 ding is waar ik een hekel aan heb is het starten met een veel te bitter kopje koffie. Dit kan voor jou ook verleden tijd zijn.

Bittere koffie hoeft geen deel uit te maken van je dagelijkse routine. Door de oorzaken stap voor stap aan te pakken – zoals het schoonmaken van je apparatuur, het gebruiken van verse Arabica koffiebonen, het letten op de juiste watertemperatuur, en het aanpassen van de maalgraad – kun je eenvoudig genieten van een perfect gebalanceerde kop koffie.

Met deze praktische tips zet je voortaan koffie die zacht, subtiel en heerlijk in smaak is.

Of je nu een espresso drinkt, een filterkoffie zet of geniet van een cappuccino, je kunt altijd afscheid nemen van bittere koffie.

Heb je onze stappen gevolgd? Laat ons weten hoe je koffie smaakt, of deel je eigen tips om de perfecte kop te zetten. Samen zorgen we ervoor dat bittere koffie voorgoed verleden tijd is!